Tổng cục Khí tượng Thủy văn tăng cường hợp tác với Nhật Bản

Tham dự buổi tiếp có đại diện Lãnh đạo các đơn vị trực thuộc Tổng cục KTTV. Về phía Đoàn Nhật Bản có Tổng giám đốc Công ty Weathernews Nhật Bản (WNI) Kusabiraki Chihito; Trưởng phòng Phát triển kinh doanh Toàn cầu WNI - Nishibayashi Masachika.

Theo đề nghị của Ngài Hiroshi Fukada, Nguyên Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam và WNI, Tổng cục KTTV đã tổ chức cuộc họp với Ngài đại sứ và WNI nhằm thắt chặt mối quan hệ giữa hai bên, tập trung thảo luận để tìm ra các hướng hợp tác mới để phát triển và cải thiện chất lượng dịch vụ KTTV Việt Nam trong thời gian tới.

Tổng cục KTTV và Cơ quan Khí tượng Nhật Bản đã và đang triển khai hợp tác trao đổi, chia sẻ số liệu dự báo tác nghiệp giữa hai bên thông qua Trung tâm Bão Tokyo, Trung tâm WIGOS, Trung tâm Khí tượng Chuyên ngành Tokyo, Trung tâm Khí hậu Tokyo. Hàng năm, Tổng cục KTTV đã cử cán bộ, chuyên gia tham gia các khóa đào tạo ngắn hạn tại Nhật Bản; Tiếp nhận vật tư, thiết bị viện trợ không hoàn lại của Chương trình Thám sát Ô-zôn và hơi nước khu vực cận xích đạo của Nhật Bản; trao đổi nghiên cứu về quan trắc tại Trạm đông sét Sơn Tây; Hợp tác về nghiên cứu về quan trắc thủy văn với Trung tâm Quản lý Rủi ro và thảm họa nước Quốc tế (ICHARM).

- Một số dự án đã kết thúc gần đây bao gồm: (1) Dự án viện trợ không hoàn lại Tăng cường năng lực đối phó với thiên tai do biến đổi khí hậu gây ra (Dự án kết thúc năm 2021); (2) Dự án Tăng cường năng lực dự báo thời tiết và cảnh báo sớm mưa, lũ (Dự án kết thúc năm 2023).

-  Một số dự án đang triển khai: (1) Đề xuất Dự án viện trợ không hoàn lại: “Thiết lập hệ thống giám sát khí tượng biển Việt Nam” sử dụng ODA Nhật Bản. Hiện tại dự án đang quá trình đề xuất, xin ý kiến Bộ ngành liên quan chính phủ; (2) Dự án tiếp nhận chuyên gia Nhật Bản của phi dự án “Hỗ trợ chuyên gia tư vấn để phát triển công nghệ dự báo định lượng mưa” sử dụng vốn ODA Nhật Bản - Dự án đã được phê duyệt và chuyên gia sẽ sớm sang Việt Nam làm việc.

Về việc hợp tác với Công ty Weathernews (WNI): Từ năm 2015: Tổng cục KTTV giao Trung tâm Công nghệ KTTV ký kết Thỏa thuận hợp tác (MOU) với Công ty Weathernews (WNI) trong việc nâng cao chất lượng các hoạt động dịch vụ KTTV, áp dụng kinh nghiệm của Nhật Bản trong việc mở rộng thị trường hoạt động của các sản phẩm KTTV. Năm 2017: Trung tâm Công nghệ KTTV ký kết Hợp đồng Hợp tác Xây dựng Sản phẩm (BCC). Năm 2019: Bắt đầu cung cấp dịch vụ thời tiết chính thức tại Việt Nam cho Tổng công ty Hàng không Việt Nam (VNA); Công ty Cổ phần Vận tải biển Việt Nam (VOSCO). Năm 2021: Thông qua cơ chế hợp tác tự nguyện (VCP) của WMO, WNI tài trợ cho Tổng cục KTTV một radar thời tiết băng sóng X để tăng cường khả năng dự báo, cảnh báo mưa trên một khu vực có diện tích nhỏ. Năm 2023: thành công lắp đặt radar X-band (radar Eagle) tại Hà Nội nhằm hỗ trợ phát hiện sớm nguy cơ lũ lụt và đưa ra cảnh báo. Radar đã được đưa vào hoạt động thử nghiệm tại trạm Hoài Đức.

Phát biểu tại cuộc gặp, Ngài Hiroshi Fukada, Nguyên Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam gửi lời cảm ơn đến Phó Tổng cục trưởng phụ trách La Đức Dũng cùng các đại biểu từ các đơn vị trực thuộc Tổng cục KTTV đã dành thời gian tiếp đón nồng nhiệt. Nguyên nhân mà Ngài Hiroshi Fukada quyết định tài trợ cho Việt Nam là sự tin tưởng đóng góp phát triển bền vững của doanh nghiệp Việt Nam cũng như là hỗ trợ, giúp đỡ bảo vệ sinh mạng của người dân Việt Nam thông qua những hoạt động phòng chống thiên tai và phát triển kinh tế - xã hội. Ông cũng rất kỳ vọng cuộc họp này dựa trên quan hệ tốt đẹp giữa Việt Nam và Nhật bản sẽ cụ thể hoá có nhiều kết quả đóng góp cho ngành KTTV Việt Nam

Phát biểu tại cuộc gặp, Nhân dịp những ngày đầu tiên của năm mới Đinh Tỵ 2025, Phó Tổng cục trưởng phụ trách Tổng cục KTTV La Đức Dũng chúc Ngài Hi-rô-shi Fu-ka-da và các thành viên trong đoàn công tác một năm mới tràn đầy sức khỏe và thành công, cùng chúc một năm 2025 gặt hái thật nhiều thành công trong công tác phòng chống thiên tai bảo vệ cộng đồng và phát triển dịch vụ của ngành KTTV Việt Nam.

Trong chặng đường 10 năm qua WNI đã phối hợp với Tổng cục KTTV thực hiện một số công việc và đã đạt được một số thành công nhất định. Tuy nhiên những thành quả này mới chỉ là các kết quả ban đầu, dường như chưa xứng tầm mối quan hệ cũng như chưa đạt được kỳ vọng của hai bên. Vì vậy, thông qua buổi gặp mặt đầu năm hôm nay, Phó Tổng cục trưởng mong muốn hai bên có thể tìm ra được phương hướng thúc đẩy hợp tác giữa hai bên trong thời gian tới. Cũng như theo thông điệp của của từ Tổng Bí thư Tô Lâm, Việt Nam đang bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, vì vậy cũng rất mong muốn dịch vụ KTTV đồng hành với bước tiến của quốc gia, sẽ vươn mình trong thời gian tới.

Buổi họp hôm nay Tổng cục KTTV mong muốn được nghe phía WNI trình bày cụ thể lại về các thế mạnh, các khó khăn vướng mắc cần tháo gỡ để phát triển dịch vụ KTTV Việt Nam. Đồng thời, Phó Tổng cục trưởng cũng muốn WNI cùng với Tổng cục KTTV trao đổi thảo luận về các nội dung sau:

Đối với công tác dự báo, cảnh báo thiên tai: Thời gian vừa qua, Tổng cục KTTV cũng ghi nhận và cảm ơn sự trợ giúp của Công ty WeatherNews trong các tình huống thời tiết nguy hiểm, cụ thể là trước các cơn bão đổ bộ vào Việt Nam, thông tin dự báo của WNI đã được gửi tới Trung tâm DBQG để tham khảo. Phó Tổng cục trưởng mong rằng trong thời gian tới WNI tiếp tục hỗ trợ và chủ động hơn nữa trong việc cung cấp thông tin quý giá này tới Tổng cục KTTV, cần WNI đa dạng hóa thông tin thiên tai, không chỉ tập trung vào bão, ATNĐ mà còn cung cấp bổ sung các thông tin dự báo lũ, mưa lớn tới Tổng cục KTTV. Đề nghị WNI xem xét bổ sung nội dung hợp tác trong tăng cường năng lực cán bộ, giới thiệu công nghệ mới trong dự báo, trang thiết bị, công nghệ mới trong lĩnh vực KTTV. Hiện nay Tổng cục KTTV đang triển khai chuỗi hội thảo định kỳ hàng tháng, các chuyên gia của WNI hoàn toàn có thể thông qua hoạt động này để chia sẻ kinh nghiệm cũng như nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ KTTV Việt Nam.

2) Đối với công tác phát triển dịch vụ: hiện nay hai bên đang khai thác một số hợp đồng  dịch vụ, như hợp đồng với Tổng công ty Hàng không Việt Nam (VNA) hay một số khách hàng khác. Trong thời gian tới hai bên cần tiếp tục đầu tư nghiên cứu xây dựng sản phẩm phù hợp với nhiều đối tượng khách hàng khác. Cụ thể hướng tới nhóm khách hàng thuộc ngành năng lượng (thủy điện, điện gió, điện mặt trời,…), giao thông (đường cao tốc, đường thủy nội bộ, vận tải biển quốc tế), và nông nghiệp.

Thay mặt lãnh đạo cùng toàn thể viên chức và người lao động tại Tổng cục KTTV, Phó Tổng cục trưởng phụ trách Tổng cục KTTV mong muốn trong thời gian tới Ngài nguyên Đại sứ Hiroshi Fukada tiếp tục có những hoạt động hợp tác nhằm củng cố và phát triển tình hữu nghị và quan hệ đối tác chiến lược toàn diện tốt đẹp giữa Việt Nam và Nhật Bản. Kính đề nghị Ngài nguyên Đại sứ Fukada Hiroshi tiếp tục là cầu nối giữa hai chính phủ để phát triển những dự án hợp tác giữa hai bên trong thời gian tới, đặc biệt là  lĩnh vực khí tượng thủy văn góp phần giảm nhẹ rủi ro thiên tai của hai quốc gia và trong khu vực. Sau buổi họp ngày hôm nay Tổng cục KTTV Việt Nam sẽ chỉ đạo các đơn vị trực thuộc Tổng cục tích cực phối hợp với Công ty WNI tiếp tục nghiên cứu và phát triển các dịch vụ KTTV và Trung tâm Công nghệ KTTV tiếp tục là đơn vị đầu mối cho hoạt động này. Ngoài ra, đối với các vấn đề khác liên quan đến hoạt động hợp tác quốc tế đề nghị WNI liên hệ với Vụ Khoa học, công nghệ và Hợp tác quốc tế của Tổng cục. Cuối cùng, thay mặt cho Tổng cục KTTV Việt Nam, Phó Tổng cục trưởng trân trọng cảm ơn Ngài Hiroshi Fukada và Tổng giám đốc WNI đã tham dự cuộc họp, chúc Ngài nguyên Đại sứ và các vị đại biểu sức khỏe, thành công trong cuộc sống và hẹn sớm gặp lại.